Derde cao-overleg: werkgevers werken eindbod uit, eind volgende week duidelijkheid

donderdag 9 november 2023

Het derde overleg over een nieuwe cao voor het Uitgeverijbedrijf dat donderdagmiddag plaatsvond, heeft niet geleid tot een gezamenlijke uitkomst waar de vakbonden tevreden mee zijn. De werkgevers gaan nu eerst te rade bij hun achterban en zullen volgende week met een eindbod komen. Na ontvangst zal de NVJ overleggen met haar achterban en met haar reactie komen.

In het cao-overleg donderdag heeft de NVJ nogmaals uitgelegd dat het werkgeversvoorstel van 6% + 3% voor twee jaar ontoereikend is. De werkgevers gaven aan geen mandaat te hebben om meer te bewegen. ‘We hebben met begrip voor elkaars positie verschillende opties verkend en gekeken waar er ruimte of mogelijkheden zijn’, aldus secretarissen Paul Teixeira en Milen van Boldrik.

Het overleg leidde echter niet tot een gezamenlijk uitkomst waar de vakbonden tevreden mee konden zijn. De werkgevers blijven bij hun oorspronkelijke bod en de NVJ wil koopkrachtcompensatie voor zowel werknemers als freelancers en heeft dit nogmaals duidelijk gemaakt. De werkgevers lieten weten geen mandaat te hebben voor een verruiming van de loonmogelijkheden. Deze impasse resulteert in de afspraak dat de werkgevers duidelijkheid moeten gaan geven met een eindbod. Binnen een cao-traject wordt een eindbod gedaan als er geen overeenkomst is bereikt.

Teixeira en Van Boldrik: ‘Op dit moment gaan we er niet uitkomen. We willen echt tot een rechtvaardige cao komen waar ook de freelancers van profiteren. Om toch in gesprek te blijven moet er rekening worden gehouden met onze wensen en moeten de werkgevers in beweging komen. Daarom moeten de werkgevers komen met een eindbod. Dat creëert duidelijkheid en op basis daarvan kunnen we met onze achterban beslissen hoe we verder gaan.’

Parallel freelanceoverleg

In het stroeve onderhandelingstraject is wel een positief lichtpuntje. De werkgevers hebben groen licht gegeven voor een freelanceoverleg dat parallel loopt aan de cao-onderhandelingen. De delegatie vanuit de NVJ bestaat uit twee freelanceleden vanuit de NVJ (Volkskrant en NRC) en een NVJ-secretaris, de andere bonden, en vertegenwoordigers van de werkgevers (DPG Media als Mediahuis). ‘Maar dan nog staat of valt alles bij wat er aan de “gewone” cao-tafel gebeurt.’

De NVJ wil voor de freelancers ten minste dat de tarieven gekoppeld worden aan de afgesproken cao-loonsverhogingen. ‘Die wens zullen wij niet loslaten. Wij zien namelijk dat de werkgevers niet uit zichzelf de tarieven verhogen. Hierdoor staan de tarieven al jarenlang stil, soms al meer dan tien jaar. Bij DPG Media is die koppeling al geregeld via de DPG Werkcode, maar wij vinden dat het ook hoog tijd is dat de tarieven bij Mediahuis gekoppeld worden aan de cao.’ 

Stilstaande tarieven

De combinatie van lage tarieven en het koopkrachtverlies van de afgelopen twee jaar maakt dat veel freelancers veel te weinig krijgen voor het werk dat zij leveren. ‘Er zijn fotografen die 50 euro per foto ontvangen. In combinatie met de kosten waar zij zelf voor opdraaien, zijn de lage tarieven de doodsteek voor het hooghouden van het vak. Het wrange is dat zij niet kunnen onderhandelen, omdat er een take it or leave it-mentaliteit heerst. De overlevingsstrategie is dan dat zij krankzinnig veel uren maken om een inkomen te verwerven waar zij van kunnen leven. Dit geldt ook voor de schrijvende freelancers. Als zij hun woordtarieven omrekenen naar het aantal uren dat zij in een opdracht steken, dan komen ze in veel gevallen uit onder het minimumloon. Dit staat niet meer in verhouding.’ 

Actieve achterban laat niet meer los

Intussen kleuren de redacties in het land steeds geler – de actiekleur tijdens dit cao-traject - met deze week als eyecatcher de meer dan 100 meter lange gele loper in het INIT-gebouw. ‘De actieve achterban laat niet meer los. De werknemers en freelancers willen niet opdraaien voor de gevolgen van de inflatiecrisis, terwijl de grote uitgeverijen hoge winsten maken. En daarnaast zijn de freelancers nu echt aan de beurt. We hopen dat de werkgevers zo slim zijn dat zij naar hen luisteren, want ze zijn vastbesloten, zij aan zij – werknemers en freelancers – voeren zij actie. Het is de grootste solidariteit en zichtbare actiebereidheid die we ooit hebben gezien. Dat die solidariteit en actiebereidheid zo groot is, maakt ook dat wij als onderhandelaars sterk staan en uitkijken naar een goed resultaat.’