Een historische uitspraak noemden we het vonnis van de rechter in de zaak van Van Uem en Rogier tegen de Persgroep, inmiddels DPG genaamd. Historisch omdat in deze zaak voor het eerst door de rechter wordt vastgesteld dat er een ongelijke verhouding bestaat tussen grote mediabedrijven en freelance (foto)journalisten.
Werk aan de winkel
vrijdag 20 december 2019
foto: Ingrid de Groot
Er worden volstrekt eenzijdige afspraken gemaakt door de grote mediabedrijven, waarbij de freelancer slechts kan tekenen bij het kruisje, zo stelt de rechter. En de vergoeding voor het werk van professionele regionale (foto)journalist is ernstig onder de maat. De ondergrens voor wat billijk is voor een regionale foto of artikel ligt ruim 50 procent hoger dan wat de Persgroep (DPG) maar ook Mediahuis/HMC, nu regionaal betaalt. Dat de rechter dit nu vaststelt is een regelrechte revolutie, want tot op heden gold hier de wet van de vrije markt.
Er ontstaat nu dus voor het eerst een juridisch houvast voor een grote groep freelancers om, zelfs met terugwerkende kracht tot 2015, voor al hun geleverde werk een billijke vergoeding te verlangen. Het is dus zaak dat alle freelancers die dit lezen gezamenlijk de moed verzamelen om dit recht ook op te eisen, zodat de disbalans die nu ook de rechter constateert, wordt gecorrigeerd.
Britt van Uem en Ruud Rogier hebben de heetste kolen uit het vuur gehaald. Daarvoor verdienen ze respect en waardering. Maar hun werk moet wel door alle andere collega’s, die nu nog kampen met dit soort tarieven, worden afgemaakt. Dat kan door vanaf nu in de regio tenminste de tarieven te vragen, die de rechter als billijk heeft beschreven én door gezamenlijk een claim in te dienen bij DPG, Mediahuis, NDC of andere uitgevers om dit recht op te eisen. Nog fijner zou het zijn als we voor de toekomst een collectieve afspraak kunnen maken over redelijke ondergrenzen voor het werk van freelancers. Ook daar is brede steun voor nodig, ditmaal van al onze leden.
Wij maken hier werk van, in het cao-overleg en in gesprekken met de bedrijven. En we zijn er natuurlijk nog lang niet. Uiteindelijk willen we dat er echt redelijke adviestarieven voor freelancers gehanteerd gaan worden, 40 euro voor een starter, 60 euro voor een ervaren collega en 80 euro voor een specialist/senior, naast opslagen voor (foto)apparatuur en onkosten.
Alleen met deze uitspraak zijn we er dus nog niet. Freelancers moeten van zich laten horen, zoals de foto-collega’s dat begin dit jaar ook hebben gedaan. En samen een grens trekken. Wij willen jullie daarbij helpen, samen sta je immers sterk en ben je minder kwetsbaar. Van de collega’s in vaste dienst hopen we op solidariteit op dit punt. We zijn allen professional met liefde voor het vak, ongeacht de contractvorm.
Journalistiek heeft een prijs. En die prijs heeft voortaan, met dank aan een rechter in Amsterdam, een absolute ondergrens.
Thomas Bruning, algemeen secretaris NVJ
NB. Vind jij dat je geen billijk tarief ontvangt? De NVJ en NVF gaan freelancers vragen zich te melden. Een dezer dagen volgt een oproep via e-mail en op de website.