Geen toestemming

donderdag 25 september 2014

Stel, je wordt als professioneel fotograaf voor het magazine van FNV-bondgenoten op pad gestuurd om Jan, kaderlid van de FNV en voorman bij een dakbedekkingsbedrijf, op zijn werk te fotograferen. Dat levert een mooi plaatje op: Jan breed lachend en gehurkt in een landschap van pallets met rollen bitumen.  So far so good.

Maar het dakbedekkingsbedrijf blijkt voor de fotograaf ook een buitenkansje waar fraaie industriële beelden zijn te schieten. Piet en Klaas, collega’s van Jan,  hebben er geen bezwaar tegen te figureren in het industrieel erfgoed en ook op de foto te worden gezet.  Nee, hartstikke leuk juist. Als ze voor zichzelf een paar afdrukken krijgen, vinden ze het prima als de foto’s als promotiemateriaal  voor de fotograaf op zijn website worden gezet.  Het materiaal prijkt nog maar net op de website als de directeur van het bedrijf contact  opneemt en  sommeert de foto’s te verwijderen. Heeft hij daar eigenlijk wel iets over te zeggen? Natuurlijk hangt, zoals zo vaak, veel af van de gemaakte afspraken.

In dit geval was vooraf met de directeur afgesproken dat in verband met het artikel over Jan ondersteunend beeldmateriaal geschoten mocht worden. De directeur zegt dat er voor verdere sfeerplaatjes op het terrein geen toestemming is gevraagd en verzet zich tegen de sfeerfoto’s van zijn bedrijf op de website van de fotograaf.

Nu het om een privé bedrijfsterrein gaat en niet om een openbare weg of semi-publieke ruimte,  is er veel voor te zeggen dat de eigenaar/directeur op grond van het eigendomsrecht mag bepalen wie hij op zijn terrein toelaat en met welk doel.  Zo geldt dat bijvoorbeeld ook voor ziekenhuizen en scholen.  Maar in sportstadions waar het ook vaak om eigen terrein gaat, geldt een ander regime.  Doorgaans is de toelating daar gebaseerd op zorgvuldig opgestelde regels, waarbij de vrijheid van nieuwsgaring niet kan worden ingeperkt en dus niet afhankelijk is van (de inhoud van) het medium waarvoor de fotograaf werkzaam is.  Bij de foto’s van Piet en Klaas, de collega’s van Jan, was er van nieuwsgaring eigenlijk geen sprake.  Gewoon, twee stoere mannen op een mooi plekje. Zij blijven dus onbekende werknemers bij een dito bedrijf. Geen BN-ers geworden, wel mooie foto’s voor hun Facebook  pagina. Alleen de fotograaf moest ze van zijn website verwijderen.