‘Concullega’s’: samen sterk tegenover opdrachtgevers

maandag 23 januari 2012

Vorige week sprak ik met een paar collega’s van de radioprogramma’s waarvoor ik werk over ons honorarium en VAR-perikelen. En niet in het algemeen, maar heel concreet, over ons éigen honorarium en over onze éigen VAR-perikelen. Dat doen we niet zo vaak: freelancers als wij, zijn behalve collega’s immers ook concurrenten. Ik zal niet snel aan een andere freelancer vragen wat hij/zij bij dezelfde opdrachtgever verdient, we zijn per slot van rekening vrije ondernemers! Door een ‘overeenkomst van opdracht’ zijn we wel aan een opdrachtgever verbonden, maar zonder CAO-afspraken, en we zijn allemaal vrij om te onderhandelen over honorarium, uren en invulling van de taak. De één onderhandelt handiger dan de ander en niemand loopt met die handigheidjes tegenover ‘concullega’s’ graag te koop.

Dat is begrijpelijk, maar misschien soms ook jammer. Want voor opdrachtgevers blijft het wel lekker makkelijk als elke freelancer elke keer z’n eigen wiel moet uitvinden.
Een beetje overleg is zo gek nog niet; zonder direct al hun onderhandelingskunsten prijs te geven kunnen freelancers wel veel hebben aan elkaars ervaringen.

De sectie Freelance van de NVJ zou daarbij kunnen helpen. Samen met de NVJ-juristen denken we na over een raamovereenkomst, waarin belangrijke afspraken zouden staan opgenomen, over bijvoorbeeld opdrachtbevestiging, deadline, tarieven, honorarium en betalingstermijn. Zo’n overeenkomst zou een handvat kunnen zijn, ook voor freelancers die willen proberen om bij meerdere opdrachten afspraken te maken voor een langere periode (bijvoorbeeld een jaar). Als we zo’n overeenkomst zouden kunnen opstellen aan de hand van de beste ervaringen van freelancers, zou dat de positie van veel freelancers tegenover opdrachtgevers kunnen versterken.
Onderhandelen met een opdrachtgever is essentieel, zeker in deze tijd, waarin je voortdurend moet aantonen wat jouw unieke waarde is ten opzichte van andere freelancers. De cursussen van de NVJ Academy helpen freelancers daarbij, maar misschien is er nog wel meer nodig, bijvoorbeeld een ‘onderhandelings-script’, waarmee freelancers zich goed kunnen voorbereiden op onderhandelingen met de opdrachtgever en eventuele argumenten kunnen pareren.
Ik ben benieuwd of individuele freelancers hun ervaringen willen delen, om daarmee gezamenlijk sterker te staan tegenover opdrachtgevers. Het gesprek dat ik met mijn collega’s had, was wat dat betreft voor mij een eye-opener.

Margriet Vroomans, voorzitter sectie Freelance