Mijn eigen zaak

donderdag 21 maart 2019

Op 3 april sta ik om half tien ’s ochtends bij de rechtbank in Amsterdam. Niet voor mijn eigen zaak, maar om fotojournalist Ruud Rogier en freelance-journalist Britt van Uem te steunen. Deze twee ervaren collega’s eisen dat De Persgroep hen billijke tarieven betaalt. Indirect is het dus wel degelijk ook míjn zaak, en in wezen is het een zaak van ons allemaal.

Rogier werd regelmatig door Brabants Dagblad op pad gestuurd voor een foto die hem tweeënhalf tot drie uur tijd kostte, en waarvoor hij €42 kreeg. Van Uem werd door De Twentsche Courant/Tubantia gevraagd artikelen te schrijven waar een vergoeding van €0,13 per woord tegenover stond. Los van het feit dat beide kranten kennelijk slechts een schijntje willen betalen voor goede informatie voor hun lezers, geldt dat geen enkele freelance journalist met dergelijke tarieven een volwaardige praktijk kan opzetten. Omdat De Persgroep, uitgever van beide kranten, niet aan een procedure bij de Geschillencommissie wil meewerken, zijn Rogier en Van Uem gedwongen om naar de rechter te stappen.

Ik ben tegenwoordig zelf in de gelukkige positie dat ik niet hoef te werken voor een dergelijk lage vergoeding, maar ik ken tal van collega’s die zich die luxe niet kunnen veroorloven. Ze kunnen tijdelijk overeind blijven omdat ze gespaard hebben, kunnen terugvallen op een draagkrachtige partner of bereid zijn om voor een hongerloontje te werken. Dat is ontoelaatbaar, niet alleen omdat goed werk normaal betaald moet worden, maar ook omdat dergelijke tarieven het voortbestaan van de journalistiek ondermijnen. Steeds vaker zullen freelance collega’s te horen krijgen dat ze ‘te duur’ zijn en dat andere journalisten het werk voor minder willen doen. Uiteindelijk zullen die lage tarieven als een opkomende vloed ook over mijn schoenen spoelen.

Soms hoor ik collega’s in vaste dienst opmerken dat zij daar niets mee te maken hebben. Maar niets is minder waar. De tarievenslag raakt ons allemaal. Waarom is het aantal journalisten in vaste dienst zo gedaald? Waarom is het aantal freelancers zo gestegen? Omdat werken met freelancers voor uitgevers als De Persgroep goedkoper is. Wie nu nog elke maand ziet dat zijn of haar ogenschijnlijk veilige salaris gestort wordt, inclusief de pensioenbijdrage en de premie voor de arbeidsongeschiktheidsverzekering, kan volgende maand te horen krijgen dat er op de redactie gereorganiseerd moet worden. Een paar maanden oprotpremie, een vage toezegging voor freelance opdrachten, en dan wordt het op een houtje bijten.

In plaats van hoon omdat ze bereid waren om voor een habbekrats te werken, verdienen Rogier en Van Uem onze volledige steun. Zíj hebben deze keer hun nek uitgestoken, in het bittere besef dat zij de komende jaren niet meer voor opdrachten bij De Persgroep hoeven aan te kloppen. Zíj hebben de handschoen opgenomen die De Persgroep hen heeft toegeworpen, de handschoen die ons allemaal is toegeworpen. Daarom sta ik woensdag 3 april bij de rechtbank. Hopelijk staan jullie er ook.

René Bogaarts, voorzitter Sectie Zelfstandigen NVJ