Minister bekrachtigt afspraken tegen geweld en bedreiging van journalisten

donderdag 19 juli 2018

De Stuurgroep Geweld en Agressie tegen Journalisten, opgericht na het rapport ‘Een dreigend klimaat’ van professor dr. Brenninkmeijer en dr. Odekerken, is tot een akkoord gekomen omtrent het versterken van de positie van journalisten tegen geweld en agressie. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft donderdag dit akkoord bekrachtigd. De komende periode zullen deze afspraken die hierin zijn gemaakt nader worden uitgewerkt.

De stuurgroep, bestaande uit de NVJ, het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, de OM en Politie, heeft een aantal afspraken uitgewerkt, die ervoor moeten zorgen dat OM, Politie en de beroepsgroep meer prioriteit gaan geven aan het aanpakken van bedreigingen en geweld tegen journalisten. Ook zijn er nadere waarborgen besproken om verdere inbreuken op bronbescherming te voorkomen.

Indien incidenten aan het licht komen, zullen Politie en OM als te doen gebruikelijk deze direct aan NVJ en Genootschap melden. Dit alles vooruitlopend op en in lijn met de Wet op de bronbescherming in strafzaken, die op 1 oktober 2018 in werking treedt.

De komende periode zullen onderstaande afspraken uit het van de Stuurgroep Agressie en geweld tegen journalisten nader worden uitgewerkt:

  • Ga hier naar de volledige tekst van het akkoord

1. Bewustzijn vergroten

Dit gebeurt door het opstellen van een veiligheidsplan voor journalisten met daarin een praktische uitwerking op het gebied van preventie, scholing, maar ook heldere procedures over welke maatregelen genomen moeten worden na een gebeurtenis, inclusief de melding of aangifte en de nazorg.

Implementatie van het veiligheidsplan kan via een cao-afspraak en convenant voor freelancers. Los daarvan kan de NVJ ook een veiligheidsplan voor freelancers opstellen, in geval dit bij de opdrachtgever ontbreekt.

2. Collectieve norm

In het veiligheidsplan zal na nauw overleg met de beroepsgroep een collectieve norm worden opgenomen waarmee duidelijk wordt vastgelegd welk (agressief en intimiderend) gedrag niet acceptabel wordt bevonden en altijd zal leiden tot actie vanuit de werkgever/journalisten.

3. App GTM (Geweld tegen media)

In het verlengde van het veiligheidsplan wordt een app GTM ontwikkeld. Deze app bevat praktische zaken zoals:  wat zijn strafbare feiten, hoe moet ik aangifte doen, en hoe kan ik omgaan met een serieuze bedreiging.

4. Draagvlak en opleidingstrajecten

Opleidingen en trainingen, die ervoor zorgen dat journalisten weerbaar zijn tegen vormen van agressie en intimidatie worden verder ontwikkeld en zullen onderdeel uitmaken van de afspraken in het veiligheidsplan.

5. Politie en Openbaar Ministerie

Met Politie en Openbaar Ministerie zijn de volgende afspraken gemaakt:

  1. Eenduidige registratie van meldingen en aangiftes van journalisten door politie en Openbaar Ministerie
  2. Hoge prioriteit aan de opsporing en vervolging van agressie en geweld tegen journalisten door politie en het openbaar ministerie
  3. Er is aandacht voor de kwaliteit van onderzoeken en processen-verbaal
  4. Lik op stuk wordt zo veel mogelijk toegepast, (super)snelrecht/ZSM
  5. Schade wordt zoveel mogelijk verhaald op de dader
  6. Openbaar Ministerie hanteert een hogere strafeis die wordt vastgelegd in een richtlijn
  7. Slachtoffers en de werkgever worden optimaal geïnformeerd over hun positie en mogelijkheden in het strafproces en de strafrechtelijke afhandeling van de zaak
  8. Actief communicatiebeleid (uitdragen van successen) is onderdeel van deze aanpak.

De gemaakte afspraken met politie en justitie zullen worden vastgelegd in een Protocol Geweld tegen Media.