Donderdag vergadert de vaste kamercommissie voor Sociale zaken en Werkgelegenheid over de toepassing van de zelfstandigenregeling door UWV. Veel mensen die vanuit de WW begonnen met freelancen zijn door het UWV veroordeeld wegens fraude. Dit heeft geleid tot terugvorderingen van duizenden euro’s.
Het UWV maakt onderscheid tussen freelancers en zelfstandigen. Bij journalisten is het onderscheid tussen een freelancer en iemand die een eigen bedrijf begint echter niet altijd duidelijk. De interpretatie is dat de WW voor een freelancer een buffer is: als je af en toe een losse klus doet, krijg je voor die uren geen WW en na afloop van die klus, herleeft de WW. Bij een zelfstandige is het zo dat éénmaal een volle werkweek leidt tot stopzetting van de WW. Dit is bij veel zelfstandigen misgegaan, de uitkering werd soms jarenlang opnieuw toegekend.
In april stelde FNV een Meldpunt Zzp & WW open waar gedupeerden zich kunnen melden. NVJ-leden kunnen zich ook melden bij de sectie Freelance. Meer dan 300 mensen hebben in de periode 3 tot en met 8 april dit meldpunt benaderd. Het aantal dossiers van gedupeerde leden van FNV Zelfstandigen is de laatste maanden opgelopen van 50 tot ruim 80.
Ook de NVJ heeft een aantal zaken in behandeling waarbij UWV bedragen heeft teruggevorderd tot maar liefst 100.000 euro. De bedragen kunnen zo hoog oplopen omdat iemand enkele jaren WW kan hebben ontvangen.
Zowel NVJ als FNV pleiten voor collectieve kwijtschelding en rehabilitatie. In een brief aan de kamercommissie schrijft FNV van mening te blijven dat een grote groep uitkeringsgerechtigden die vanaf 2000 vanuit de WW voor zichzelf zijn begonnen ten onrechte door UWV als uitkeringsfraudeur zijn aangemerkt en derhalve zwaar zijn gedupeerd. “De FNV roept de Kamer op om de minister ertoe te bewegen de fraudeonderzoeken met onmiddellijke ingang stop te zetten en te zoeken naar een oplossing voor de reeds gedupeerden die in onze ogen volstrekt te goeder trouw hebben gehandeld.
“Daarbij zouden de volgende criteria als uitgangspunt kunnen dienen:
• Gedupeerde heeft zich (destijds) gemeld als starter bij UWV;
• Gedupeerde heeft de betaalde uren/inkomsten die zijn gewerkt als freelancer/zelfstandige bij UWV opgegeven;
• UWV kan niet aantonen dat gedupeerde expliciet is gewezen op ook het opgeven van indirecte uren als gewerkte uren of is verwezen naar informatie daarover en
• Gedupeerde is door UWV en/of Belastingdienst niet gewezen op de koppeling en relatie tussen uitkering en zelfstandigenaftrek.
Voor gedupeerden die aan bovenstaande criteria voldoen zou in onze optiek een vrijstelling van terugbetaling van de uitkering, de boete en eventuele vervolging moeten gelden.”