Persvrijheidsmonitor 2018: Nederland iets minder veilig voor journalisten

vrijdag 3 mei 2019

Veiligheid van journalisten was in Nederland een belangrijk thema in 2018, aldus de Persvrijheidsmonitor 2018. Er vonden aanslagen plaats op de gebouwen van De Telegraaf en Panorama. Individuele journalisten werden ernstig bedreigd vanuit de hoek van de georganiseerde criminaliteit. Op de wereldwijde ranglijst ‘World Press Freedom Index’ zakte Nederland hierdoor een plek, van de 3e naar de 4e plaats. Naar aanleiding van de bedreigingen en aanslagen werd in juli een convenant opgesteld met afspraken over het tegengaan van geweld en agressie tegen journalisten. 2018 was ook het jaar waarin – eindelijk – het recht op journalistieke bronbescherming wettelijk werd verankerd.

In 2018 kregen de media heel wat voor de kiezen, zo blijkt uit de oogst van twaalf maanden, opgenomen in de Monitor:
 

  • Ernstige aanslagen op de media
  • Beveiliging van journalisten na ernstige bedreigingen
  • Incidenten waarbij de politie het recht op bronbescherming schond
  • Het buiten de deur houden van media
  • Vermeende onrechtmatige nieuwsgaring met vervolging
  • Weigering om politieperskaarthouders toe te laten tot nieuwsrelevante gebeurtenissen

Er was ook goed nieuws in 2018. Het in juli afgesloten convenant Agressie en Geweld tegen Journalisten moet de positie van journalisten versterken tegen geweld en agressie op straat, op social media en/of via juridische claims; hiervoor wordt het project PersVeilig ontwikkeld. En op 1 oktober 2018 is de Wet bronbescherming in strafzaken in werking getreden.
 
De volledige Persvrijheidsmonitor 2018, van de hand van mr. O.M.B.J. (Otto) Volgenant en dr. T. (Tarlach) McGonagle, is hier [pdf] te lezen. De Persvrijheidsmonitor wordt jaarlijks in opdracht van het Persvrijheidsfonds geschreven.

Festival van het Vrije Woord

De Persvrijheidsmonitor wordt op woensdag 8 mei in de vorm van een video gepresenteerd tijdens het avondgedeelte van het Festival van het Vrije Woord.
 
Het evenement staat dit jaar in het teken van online intimidatie en bedreiging van journalisten. De jaarlijkse Persvrijheidslezing zal worden voorgedragen door journalist Sheila Sitalsing. Dr. Marjolein Odekerken presenteert het onderzoek naar bedreiging en intimidatie van vrouwelijke journalisten. Verder vinden workshops en debatten plaats over onder andere het schrijven in een pers-onvrij land, censuur in een vrij land en persvrijheid in Hongarije. Kijk hier voor meer informatie en tickets (met ledenkorting).

Programma 8 mei

16:00 - 17:30 uur Workshops en debat
17:30 - 18:30 uur Buffet
19:00 - 20:30 uur Persvrijheidslezing, Persvrijheidsmonitor 2018 en panel
20.30 uur: Borrel

Locatie

Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid,
Media Parkboulevard 1,
1217 WE Hilversum

Downloads