De NVJ waakt voor de vrijheid van nieuwsgaring. Journalisten moeten toegang krijgen tot relevante documenten die zij neutraal en zonder bemoeienis van overheid en uitgevers kunnen publiceren. Een voorbeeld is de inbreuk op de bronbescherming. De NVJ verzet zich tegen het feit dat de pers als verlengstuk van justitie gaat dienen: onze juristen tekenen bezwaar aan als er onterecht een beroep wordt gedaan op journalistiek video- of fotomateriaal. Ook heeft de NVJ het Persvrijheidsfonds opgericht om dergelijke principiële zaken financieel te ondersteunen.
Op verschillende momenten in het jaar vraagt de NVJ samen met andere mediaorganisaties aandacht voor persvrijheid in binnen- en buitenland. Een voorbeeld is de jaarlijkse Internationale Dag van de Persvrijheid op 3 mei. De NVJ is vertegenwoordigd in het Comité Dag van Persvrijheid, dat de Nederlandse Dag van de Persvrijheid organiseert.