Laten we samen stoffer en blik pakken

donderdag 2 juli 2020

Het zijn ongekende tijden, het is u vast niet ontgaan. We bespreken als samenleving racisme in alle lagen van onze maatschappij. Deze tijden vragen om een aanpak van ons allemaal, samen. 

Ik zie mezelf graag als maker die zichzelf positioneert in haar werk. Met alles wat ik maak ben ik me bewust van wie ik ben en waarom ik iets maak. Juist in deze tijd ben ik me misschien wel hyperbewust en draait mijn brein overuren. Ik probeer het laatste nieuws te volgen en begrijpen vanuit verschillende perspectieven. Het lijkt bijna onmogelijk om daarbij mezelf daarin neutraal te positioneren. Maar zoals een van mijn favoriete zangeressen ooit zei: ‘How can you be an artist and not reflect the times?’. Ik zie het als mijn taak om programma’s en items te maken die de huidige tijden reflecteren. 

Gezond cynisme

Er is een kantelpunt aangebroken. Het momentum dat is ontstaan door het zoveelste zwarte lichaam dat ons door excessief politiegeweld is ontvallen, is een moment dat ik niet zomaar voorbij wil laten gaan. Waar ik eerst cynisch was, want wat betekent een zwart blokje op Instagram nu werkelijk, ben ik nu om. Ik wil als voorzitter van Vers in de Pers gebruikmaken van dit moment en van de positieve energie die vrijkomt om nu door te pakken. Ik wil de deur niet alleen openen voor mezelf, maar ook voor hen die na mij komen. ViP vertegenwoordigt de stemmen van studenten en startende makers en journalisten. Dit zijn de mensen die voor een groot deel online opgroeien en veel prikkels krijgen van wat er zich nu allemaal afspeelt. Het zijn de mensen waarvan minister-president Rutte vraagt een revolutie te starten. De mensen die hashtags als #BlackLivesMatter een breed draagvlak geven en geïnspireerd raken om hun podcasts, artikelen, video’s en live broadcasts te wijden aan de huidige ontwikkelingen. Maar het zijn ook de mensen die meer dan eens laten zien hoe normaal inclusief denken en maken eigenlijk is. 

Laat het niet alleen over aan de jongeren

Nu wil ik u waarschuwen om de grote veranderingen niet alleen aan de jonge garde over te laten. Er is overal werk aan de winkel. Geen mens kan institutioneel racisme en sociale ongelijkheid nog goedpraten, ook niet op de redactievloer of daarboven. Ik wil - vanuit elke positie die ik bekleed - dat iedereen z’n ogen opent en aan de slag gaat. En het is oké om toe te geven dat u tot nu toe geen idee had van hoe groot het probleem is. Of misschien had u helemaal geen idee dat institutioneel racisme een probleem ís, ook in Nederland. Als er echter ooit een moment was om te leren, dan is dat nu. Toegegeven, ik praat en discussieer al sinds lange tijd over dit onderwerp, dat verklaart misschien mijn (gezonde) dosis cynisme. En ergens ben ik ook wel klaar met mensen overtuigen. Maar ook ik kan niet om dit moment heen. Volgens antropoloog Mitchell Esajas zijn er namelijk nog nooit zoveel mensen tegelijkertijd op de been geweest om sociale ongelijkheid aan te kaarten. Ik zie dat er mensen wakker zijn geworden, bewust zijn gemaakt dat de verandering ook bij hen moet plaatsvinden. 

Ik maak graag gebruik van dit moment

Laten we beginnen door met elkaar te beseffen dat we een heleboel te erkennen en verwerken hebben. Een koloniale kater, zo u wil. Nu we doorhebben - mede door een wereldwijde movement - dat we sociale, economische en maatschappelijke ongelijkheid niet langer onder het tapijt kunnen vegen, moeten we met elkáár stoffer en blik pakken en de troep opruimen. Het is tijd voor duurzame veranderingen, er is werk aan de winkel. Dat voelt wellicht ongemakkelijk, maar ongemakkelijker dan het voor zwarte mensen en mensen van kleur is, wordt het denk ik niet. Dus troost uzelf. 

Het zit in ons DNA

Inclusiviteit is geen trend en hoort in ons wezen te zitten. Ik ben misschien cynisch, maar laat ik er niet aan voorbijgaan dat ik op een positie zit waar ik een verschil kan maken. Ik kan het echter niet alleen. Mijn hoop is dat we vanuit onze rol als journalisten en makers onze verantwoordelijkheid niet langer laten liggen en met beide handen aangrijpen. Bij ViP doen we dit elk jaar weer, ik durf zelfs te beweren dat het in ons DNA zit. Mijn mede-bestuurslid Tonya Sudiono schreef daar een heel inzichtelijk stuk over. We hopen dat ons werk zich als een olievlek verspreidt. ViP vice-voorzitter Wouter van Dijke schrijft een handig artikel boordevol tools om het vanaf nu zélf beter te doen. Na het lezen van zijn artikel, dat volgende week online komt, is er geen excuus meer om te verzaken. Door onze bijdragen vanuit ViP hopen we deze tijd van transitie in de journalistiek voor ons allemaal een beetje makkelijker en behapbaarder te maken. 

Tip: zet uw emotionele bril af en probeer te luisteren. Er broedt iets en er gebeurt iets. U wilt toch zeker niet achterblijven?