Journalisten en politiemensen dienen elkaars rollen over en weer te respecteren. Beide partijen dienen een publiek belang en moeten zich inspannen elkaar het werk niet onnodig moeilijk te maken. De NVJ geeft tips over hoe om te gaan met politie en justitie.
1. Werken op straat en in openbare ruimten
Journalisten mogen op straat en in openbare ruimtes opnamen maken. Daar is géén toestemming voor nodig. In niet-openbare ruimtes kunnen huisregels gelden.
2. Filmen en fotograferen
Ethische en juridische overwegingen over het filmen en fotograferen van slachtoffers en verdachten en over het publiceren van materiaal zijn geen politietaak, maar behoren tot de verantwoordelijkheid van de journalist.
3. Werken in door de politie afgezet gebied
De Politieperskaart verschaft de journalist toegang tot door de politie afgezet gebied. De journalist probeert de hulpdiensten zo min mogelijk te hinderen. De politie zorgt ervoor dat de journalist zoveel mogelijk onbelemmerd kan werken. De politie mag de toegang beperken indien er sporen verloren kunnen gaan of als dat in het kader van de veiligheid noodzakelijk is. De journalist dient aanwijzingen van de politie in dat verband direct op te volgen. De journalist is zelf verantwoordelijk voor eigen lijf en goed.
4. Bronbescherming
De journalist mag zijn bron beschermen. Alle opsporingsdiensten moeten het brongeheim respecteren. Dit geldt voor alle soorten materiaal: foto’s, film, geluidsopnamen, documenten, restmateriaal, IP-adressen, opnamen van openbare gebeurtenissen, en opnamen die zonder toestemming met verborgen apparatuur zijn gemaakt. De journalist is niet verplicht inhoudelijke vragen te beantwoorden. Opsporingsambtenaren zijn gebonden aan de Aanwijzing toepassing dwangmiddelen tegen journalisten.
// officielebekendmakingen.nl
5. Toepassen van een dwangmiddel
Voor het toepassen van een dwangmiddel tegen een journalist is altijd voorafgaande schriftelijke toestemming van een rechter nodig; een afschrift daarvan dient aan de journalist te worden overhandigd. De rechter geeft alleen toestemming als er sprake is van een dringende noodzaak (denk hierbij bv. aan een levensbedreigende kwestie). Na rechterlijke toestemming moet afgifte van materiaal op de voor de journalist minst belastende wijze geschieden. De journalist mag kopieën maken en heeft recht op een overzicht van hetgeen in beslag is genomen.