Hoe krijg je door betere toegang tot gegevens een sterker onderbouwd verhaal of een ander licht op de zaak? Laura Wismans, themavoorzitter datajournalistiek van het Stimuleringsfonds voor de Pers en projectmedewerker bij het project VolgMijnStem van stichting Het Nieuwe Stemmen, gaf tijdens de Grote Freelancersdag op 17 juni een workshop Datajournalistiek.
Een stadskaart van Londen uit circa 1850 laat een overzicht zien van de cholera-uitbraken in die tijd. Te zien is dat de ziekte zich concentreert in enkele wijken. De kaart geeft inzicht in de oorzaak van de uitbraak: slechte riolering. ‘Door data te gebruiken, namelijk het aantal ziektegevallen en de locaties van pompinstallaties, en die te visualiseren kwam de conclusie van slechte rioleringen naar boven,’ zegt Laura Wisman.
Datajournalistiek is een hot item. Sommige mensen noemen het een nieuwe vorm van journalistiek, andere vinden het een hype. Zeker is dat nieuwe technieken veel voor de journalistiek kunnen betekenen. In datajournalistiek komen vier specialiteiten samen: programmeurs die data binnenhalen, statistici die cijfers interpreteren, grafisch ontwerpers en journalisten. ‘Bovenal journalisten,’ zegt Wisman, ‘want zij leren de juiste vraag te stellen.’
In Nederland bestaat het fenomeen datajournalistiek nog nauwelijks, terwijl in het buitenland kranten als The Guardian en New York Times datajournalistiek al een tijdje hebben omarmd. ‘Maar wij kunnen het ook. Er zijn genoeg tools te downloaden die je op weg helpen.’ Allereerst moet je data omhoog weten te helen. Hoe je dat doet, hangt af van het soort informatie wat je zoekt, maar je kunt hierbij denken aan Wob-verzoeken, CBS-statistieken, datastores en open data labs.
Om data te verwerken zijn er handige instrumenten beschikbaar die makkelijk te downloaden zijn, bijvoorbeeld Tableau; Many Eyes; Wordle (Word Clouds); UMapper (kaarten) en Impure.
Datajournalistiek was een van de vijf workshops die de bezoekers aan de Grote Freelancersdag op 17 juni konden volgen. De andere workshops waren:
Social Media – Lees ook het artikel Twitteren voor fotografen
Slim zoeken op internet – Lees ook het artikel Google zoekhulpjes
Starten als freelancer – Lees ook het artikel Starten als freelancer
Freelancen = ondernemen – Lees ook over de komende cursuscyclus