New Skool Media past freelancevoorwaarden aan

Tijdschriftuitgever New Skool Media stuurde zijn freelancers in december 2019 een nieuwe versie van zijn inkoopvoorwaarden voor freelance journalisten en fotografen. Een mooi moment om de uitgever van titels als KIJK en Formule 1 eens te vragen of die nieuwe voorwaarden niet nóg scherper konden.

Een stap vooruit

New Skool Media stond daar welwillend tegenover. In het begin van het nieuwe jaar volgde een aantal vrijblijvend gesprekken. Daarin stipten de NVJ en Freelancevoorwaarden.nl enkele punten uit de voorwaarden van New Skool Media aan, die met wat kleine aanpassingen een stuk prettiger zouden zijn voor freelancers.

De gesprekken resulteerden in de zomer van 2020 in een aangepaste set voorwaarden, die New Skool Media als addendum aan freelancers stuurde. En hoewel die voorwaarden door freelancers niet als perfect gezien zullen worden (wat logisch is, aangezien uitgeverijen en freelancers ieder hun eigen belangen hebben), zijn ze wél een stukje beter dan ze waren.

Winst op het gebied van auteursrechten

Zo staat de nieuwe versie van de voorwaarden het freelancers toe zelf op te treden tegen schendingen van hun auteursrecht. Schrijf je een artikel voor EW en publiceert iemand zonder toestemming van jou of New Skool Media dat stuk elders, dan mag de uitgeverij een schadeclaim indienen. Dat mocht al, maar met de vernieuwde voorwaarden mag je dat als freelancer zelf óók.

Nu we het toch over het auteursrecht hebben: New Skool Media heeft in zijn voorwaarden een vrij standaard clausule staan, die stelt dat jij als freelancer de uitgeverij vrijwaart voor claims op het gebied van auteursrecht. Lever je bij een artikel bijvoorbeeld foto’s mee die je zomaar van internet hebt geplukt en komt daar gedoe van, dan is de schadeclaim voor jou.

Dat laatste staat nog steeds in de voorwaarden, al heeft New Skool Media er wel een belangrijke passage aan toegevoegd. Je vrijwaart New Skool Media nog altijd van claims op het gebied van auteursrechtenschending, behálve als de schending het gevolg is van iets wat New Skool Media heeft gedaan. Deze toevoeging lijkt een nuanceverschil, maar geeft freelancers de zekerheid dat ze niet buiten hun handelen om een auteursrechtenschending aan hun broek krijgen.

Een iets eerlijke verdeling bij doorverkoop

Op het gebied van het doorverkopen van je werk zijn ook wijzigingen aangebracht. New Skool Media mag nog steeds andere partijen het recht geven je werk elders te publiceren. Je werk kan dus ook verschijnen in een online kiosk zoals Blendle, of aan een andere uitgeverij worden doorverkocht.

Als dat gebeurt, deel je mee in de winst. New Skool Media krijgt 70 procent van de opbrengst. De overige 30 procent wordt verdeeld onder de makers. Wordt alleen je tekst verkocht, dan is die 30 procent voor jou. Worden naast jouw tekst ook foto’s van een fotograaf bij het artikel verkocht, dan deel je de 30 procent met de fotograaf.

Wat nieuw is, is dat jij en de fotograaf in zo’n geval niet meer per se ieder de helft van die 30 procent krijgen. Als jij bijvoorbeeld een uitgebreide fotoreportage hebt gemaakt waarbij hele korte teksten zijn geschreven, kan zo’n verdeling oneerlijk zijn. Jij hebt in het geval van die reportage veel meer werk verricht dan de schrijver. Als er een oneerlijke verdeling dreigt, zal New Skool Media bepalen wie op welk percentage recht heeft.

Daarnaast mag beeld voortaan alleen aan derden worden doorverkocht als het in combinatie is met redactionele kopij. Verkoop je een bijzondere foto aan New Skool Media, dan mag de uitgeverij deze niet los verkopen aan bijvoorbeeld kranten of websites. Hoewel het los doorverkopen volgens New Skool Media in de praktijk al niet voor kwam, staat nu ook zwart op wit geschreven dat de uitgeverij dat niet doet. Tekst mag overigens nog wel zonder foto’s worden verkocht.

Wat meer ruimte om je werk te exploiteren

Een andere belangrijke wijziging is dat de nieuwe voorwaarden je meer ruimte geven om je werk zelf op andere manieren te exploiteren. Net als de meeste andere uitgeverijen en omroepen heeft New Skool Media een exclusiviteitstermijn. Binnen die termijn (die in december 2019 bij de meeste titels al terug ging van negen maanden naar zes maanden en die bij EW drie maanden bedraagt) mag je werk dat je aan de uitgeverij hebt geleverd niet elders aanbieden.

Dat mag nog steeds niet. Maar wat volgens de voorwaarden van december 2019 ook niet mocht, was werk van gelijke strekking ergens anders publiceren. De term ‘van gelijke strekking’ is op meerdere manieren uit te leggen en geeft freelancers een wat vaag kader over wat ze wel en niet mogen doen met hun werk. Dat je niet exact hetzelfde stuk bij een concurrent mag publiceren is duidelijk. Maar mag je nog wel over hetzelfde onderwerp schrijven voor een andere klant? Of een foto van hetzelfde evenement elders verkopen?

In de aangepaste voorwaarden is dat verduidelijkt. In de nieuwe versie staat dat je binnen de exclusiviteitstermijn niet ‘hetzelfde werk’ of ‘een vrijwel identiek werk’ elders mag publiceren. Dat geeft je een stuk meer ruimte: nee, je mag niet je stuk meteen bij een concurrent uitbrengen, maar je zou citaten uit een interview voor het tijdschrift Fiets kunnen verwerken in een achtergrondverhaal voor Hearst-uitgave Bicycling. Om maar een dwarsstraat te noemen.

Dankzij aanvullende inzet van de NVJ is ook een passage waarin je als freelancer afstand doet van je persoonlijkheidsrechten uit de voorwaarden geschrapt. In de versie van de nieuwe voorwaarden, die in december 2019 aan freelancers werd gestuurd, deden freelancers afstand van die rechten, waarmee ze onder andere het recht verloren zich te verzetten tegen publicatie van hun werk onder een andere naam. New Skool Media heeft die passage in september alsnog geschrapt.

Wie volgt?

Freelancevoorwaarden.nl en de NVJ kregen helaas niet voor alle voorgestelde wijziging de handen op elkaar bij New Skool Media. Het terugbrengen van de exclusiviteitstermijn van alle titels naar drie maanden zag de uitgeverij niet zitten. Toch is het fijn om te zien dat New Skool Media open staat voor wensen van freelancers. Hopelijk zet het andere uitgeverijen en omroepen aan het denken en willen ook zij hun inkoopvoorwaarden eens tegen het licht houden. Zowel de NVJ als Freelancevoorwaarden.nl denken graag mee.