NVJ positief over centraal stellen programmamakers

donderdag 27 maart 2014

De NVJ reageert positief op het advies van de Raad voor Cultuur dat bij een toekomstbestendige publieke omroep de inhoud van de programma’s en de programmamakers centraal worden gesteld. Ook is de NVJ blij dat de commissie de zorgen over journalistieke verschraling in de regio volledig onderschrijft en ruimte wil scheppen om de regionale journalistiek te versterken. Het rapport De tijd staat open, een advies voor een toekomstbestendige publieke omroep, is donderdag aangeboden aan staatssecretaris Dekker (OCW).

Een commissie onder leiding van Inge Brakman heeft het advies voorbereid. De commissie bestond uit de leden Pieter Broertjes, Petra ter Doest, Wim van de Donk, Pauline Krikke, Hans Laroes, Inge Ligthart, Paul Rutten, Peter Schrurs, Wim Vanseveren en Mathieu Weggeman. De raad heeft de aanbevelingen van de commissie overgenomen in zijn advies.

De NVJ onderschrijft het advies van de commissie dat de publieke omroep zich moet toeleggen op een aantal speerpunten. De NVJ bepleit daarbij dat er binnen de publieke omroep voldoende ruimte blijft voor journalistieke producties, die in het publieke en commerciële domein (regionaal, buitenland- en onderzoeksjournalistiek) onder druk staan. Tegelijkertijd moet er wel ruimte blijven voor een brede aanpak, zodat de rol van publieke omroep niet marginaliseert tot een “moeilijke onderwerpen”-zender. Een journalistiek brede publieke omroep is normstellend voor de concurrentie. Daarmee is een pluriform en kwalitatief hoogstaand aanbod geborgd.

Tijdelijke contracten

Een groot zorgpunt, waar de commissie niet bij stil heeft gestaan, is de beloning en contractering van freelancers en vaste medewerkers bij de omroepen. Nu zijn er veel misstanden bij de omroepen en bij de omroepproductiebedrijven met voortdurende tijdelijke contracten en onderbetaling van freelancers. Onderdeel van de nieuwe afspraken, waarbij meer macht gaat naar een hoofdredacteur per genre, zou een kwalitatieve afspraak moeten zijn over beloning en contractering bij uitbesteding aan derden. Bij besteding van publiek geld horen ook fatsoenlijke afspraken met programmamakers. Dus er zouden waarborgen moeten worden ingebouwd voor behoorlijke arbeidsvoorwaarden en freelancetarieven bij uitbesteding aan externe programmamakers en producenten, parallel aan de wijze waarop het Mediafonds dat nu al doet.

Machtsconcentratie

Aandachtspunt bij de adviezen van de commissie is voorts hoe de machtsconcentratie bij de hoofdredacties per genre of zender wordt gereguleerd. Wie krijgt de macht, wie controleert die macht en hoe wordt de zeggenschap van de makers op de hoofdredacties per genre geregeld? En hoe wordt onafhankelijkheid ten opzichte van maatschappelijke organisaties gewaarborgd? Er mag geen inhoudelijke invloed zijn van maatschappelijke organisaties op de journalistieke programma’s van de omroep. Dat moet geborgd in goede redactiestatuten, die nu vaak nog ontbreken bij omroepen.

Regionaal

Tenslotte is een stevige positie voor onafhankelijke regionale redacties van groot belang. De NVJ is blij dat de commissie de zorgen over journalistieke verschraling in de regio volledig onderschrijft en ruimte wil scheppen om de regionale journalistiek te versterken. Een aandachtspunt hierbij is wel dat het ook voor nieuwe partijen mogelijk moet blijven om toe te treden en samenwerkingsverbanden aan te gaan, zodat de nodige pluriformiteit in de regio kans van slagen heeft.