Macht maakt arrogant

maandag 1 juni 2015

Ooit was persconcentratie een onderwerp voor zorgelijke en zelfs alarmerende beschouwingen in de media en de politiek. Tegenwoordig hoor je er bitter weinig over. Sinds De Persgroep Wegener inlijfde, zijn er nog twee grote dagbladuitgevers in Nederland over die meer dan 90 procent van de markt in handen hebben. Zou het tot alle politici zijn doorgedrongen dat sinds kort de Haagse redactie van het AD vrijwel alle regionale kranten bedient? Dat een kritische analyse van een PvdA-bijeenkomst niet alleen in het AD komt, maar ook in de Provinciale Zeeuwse Courant en het Dagblad van het Noorden, om maar twee te noemen?

Of dat goed is voor de pluriformiteit, de kwaliteit en de democratie? Daar is veel over te zeggen, veel meer dan ik hier kwijt kan en daarom laat ik dat even rusten. Zo precies weet ik het ook niet.

Wat ik wel heel zeker weet is dat die concentratie slecht is voor freelancers. Doordat de  werkgelegenheid bij kranten en tijdschriften sterk terug liep, zijn dat er tegenwoordig heel veel. Het aanbod is dus groot en dat maakt de grote uitgevers oppermachtig. Als er ergens sprake is van een onevenwichtige markt dan wel hier. Schrijvende en fotograferende freelancers hebben maar te slikken wat de opdrachtgevers willen bieden. De Persgroep kan eenzijdig de voorwaarden voor de freelancers veranderen, uiteraard in hun eigen voordeel. Over noodzaak en redelijkheid zou je ook in overleg kunnen gaan voordat je de betrokkenen overvalt met een brief, maar waarom zou je?  Voor wat rumoer en ketelmuziek schrik je niet terug als je de sterkste bent. Macht maakt arrogant.

De inkomens van de meeste freelancers zijn de afgelopen jaren sterk gedaald. Je hoort en leest er weinig over in de media. Journalisten berichten graag (en goed) over allerlei misstanden in de samenleving maar voor de drama's die zich in de eigen bedrijfstak voltrekken lijken ze geen oog te hebben. De Autoriteit Consument en Markt ziet er streng op toe dat de marktverhoudingen in Nederland eerlijk blijven, maar schijnt niks te willen doen voor de freelancers die op een volstrekt uit het lood geslagen markt hun brood moeten verdienen.