Fotojournalistiek is keihard nodig

woensdag 21 februari 2018

In het Zilveren Camera-boek, dat op 2 maart wordt meegestuurd met Villamedia, kunnen we nog een keer nagenieten van wat de top van de Nederlandse Fotojournalistiek ons biedt. En dat is veel. Fotojournalistiek gemaakt door mensen met passie voor het vak, door gedreven vertellers van beeldverhalen. Soms in opdracht, dan weer op eigen initiatief, zoals Zilveren Camera-winnaar Chris Keulen, die een indrukwekkende beelddocumentaire maakte.

foto: Eric Brinkhorst

Zo’n jaarlijkse competitie is tegelijkertijd een mooi ijkpunt. Hoe staat de fotojournalistiek er nu voor? Voor mij weer eens aanleiding om uit mijn vaste kranten ‘bubbel’ te stappen en een pakketje andere kranten aan te schaffen. Mijn algemene beeld is dat er prachtige foto’s worden gepubliceerd. Een willekeurige kranten­lezer zou zo maar de indruk kunnen krijgen dat het prima gaat met de fotojournalistiek. En toch wringt het. Uit de jaarlijkse Monitor Freelancers en Media 2017 blijkt dat de resultaten voor de fotojournalisten verre van feestelijk zijn. De tariefdaling voor foto’s, met name bij de regionale titels, is opvallend. Is dit nieuw(s)? Op individueel niveau wil iedere, regionaal, werkende collega wel beamen dat het sappelen is met de tarieven. Toch lijkt iedereen wel zijn redenen te hebben om door te willen gaan. Bijvoorbeeld een welwillende en goed verdienende partner, in combinatie met de eigen passie, blijkt zo langzamerhand een belangrijke voorwaarde om je praktijk voort te kunnen zetten. Was dit voorheen nog ­taboe, nu is dit wel zo’n beetje geslecht.

Maar er is meer aan de hand. Ik zie ook steeds meer (gratis) beelden opduiken van (semi) overheidsinstanties of van de goedkope stockfoto-multinationals. Die laatste categorie lijkt steeds meer grond onder de voeten te krijgen. Is dat erg? Ik beweer van wel. Zielloze anonieme beelden worden dan gepubliceerd bij doorwrochte artikelen, geschreven door kwaliteitsjournalisten, maar halen deze onderuit en werken vervreemding bij de lezer in de hand. De vraag is bovendien of de lezer hierdoor niet wordt misleid.

Of het tij nog te keren is? Wij als NVJ/NVF geven de moed niet op. Wij voeren de komende maanden volop campagne met ‘Fotojournalistiek heeft een prijs’. En door een intensieve lobby van NVJ/NVF staat collectief onderhandelen nu op de kaart. Ook het initiatief voor een regionaal Mediafonds geeft een sprankje hoop.

Maar wij hebben ook de input van onze leden nodig. Collega’s die durven op te staan en vertellen hoe ze zich in de dagelijkse praktijk te weer stellen tegen de schandalige tarieven. Volg het voorbeeld van freelancers, zoals journalist Britt van Uem. Britt deed haar verhaal in het VARA-programma Wat verdien je? Ik hoop dat we als fotojournalisten en journalisten het gezamenlijk belang nog meer op de kaart zetten. Goede (foto)journalistiek blijft keihard nodig voor het in stand houden van onze democratische samenleving.