Jet Budelman

NVF lid Jet Budelman (1963) werkt in coronatijd in Zuid Spanje aan een project over Afrikaanse arbeidsmigranten die groenten en fruit oogsten voor onze supermarkten in Nederland. ‘Wat je hier ziet geloof je niet. Het is onthutsend dat dit anno 2021 in Europa plaatsvindt. De migranten leven in erbarmelijke omstandigheden, wonen veelal in zelfgemaakte huisjes van hout en plastic zonder toegang tot elektriciteit, schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Zij verdienen onder het wettelijk minimumloon, voor een dag werken vaak niet meer dan 32 euro. Voor velen is hun hoop op een betere toekomst voor zichzelf en hun familie in Afrika, de reden dat ze naar Europa zijn gekomen, vervlogen. Daarnaast hebben ze te maken met discriminatie en racisme. De realiteit is anders dan zij dachten.’

Met mijn beelden wil ik de arbeidsmigranten een gezicht geven en zo laten zien hoe degene die onze paprika oogst in Spanje leeft en werkt. Het is een gebied van 30.000 ha vol met plastic kassen, ook wel de 'Sea of Plastic' genoemd. Het voorbeeld in Europa van onze vernietigende en verspillende voedselvoorziening met mensonterende gevolgen voor de arbeiders. De VN noemt het een menselijke tragedie wat zich hier afspeelt en heeft opgeroepen om te stoppen met de slechte arbeidsomstandigheden. Wij als consumenten van goedkope groenten en fruit uit Spanje zijn onderdeel van deze uitbuiting. Het is niet nieuw en toch weten de mensen in Nederland niet wat zich hier afspeelt. Ondertussen breiden de kassen zich nog steeds uit, ingeklemd tussen dorpen en natuurparken.

Sinds 1994 werk ik als onafhankelijke freelance fotojournalist waarbij ik mij focus op sociaalpolitieke onderwerpen. Met een vader die als 12-jarige naar Nederland is gevlucht uit voormalige Nederlands-Indië, ben ik eerst in Wageningen Tropische Bosbouw gaan studeren om als ontwikkelingswerker te gaan werken. Gegrepen door beelden die ik in kranten zag over de socialistische revolutie in Nicaragua, ben ik daar naartoe gegaan, waar ik in aanraking kwam met landlozen, grootgrondbezitters en landbouwhervormingen. Dit heeft me niet meer losgelaten, dit wilde ik fotograferen. Bij terugkomst heb ik een opleiding aan de fotovakschool gedaan en ben ik als fotojournalist begonnen bij dagblad De Gelderlander. Vanaf die tijd heb ik altijd aan eigen projecten in het buitenland gewerkt gefinancierd door inkomsten uit opdrachten.

Wereldwijd heb ik fotoreportages gemaakt van de antiglobalisten, verdwenen synagoges, (voormalige) mijnstreken in Duitsland en België en de eerste Marokkaanse boot op de Gay Pride in Amsterdam. Ook ben ik 4 jaar correspondent in Wenen geweest.

De laatste jaren hou ik me bezig met het vastleggen van de levens van migranten en vluchtelingen in Europa, sinds ik in 2015 op het Griekse eiland Kos vluchtelingen zag aankomen.

In februari vorig jaar was ik net een week in Spanje om een reportage te maken over de arbeidsmigranten in de kassen, toen corona uitbrak en ik halsoverkop terug moest naar Nederland. Zoals iedereen is het ook voor mij zoeken hoe te werken en geld te verdienen in deze pandemie, naast de crisis in de journalistiek en de fotografie in het algemeen. Nu ben ik terug met een werkbeurs van het Matchingfonds.

Ik merk dat de sfeer grimmiger is dan voorheen. De mensen kunnen zich niet vrij bewegen door de beperkingen van COVID-19, de chabolas (krottenwijken van zelfgemaakte huisjes) groeien met de dag en er is weinig werk. Het werken onder deze omstandigheden is een uitdaging, het dragen van een mondkapje wordt niet gewaardeerd en het wantrouwen is groter dan ooit.

Foto 1

Een Marokkaanse arbeidsmigrante voor haar afgebrande huis in een krottenwijk van zelfgemaakte huisjes in Nijar. Er is nauwelijks hulp op gang gekomen voor de 400 migranten die dakloos zijn geworden. Dit was de derde brand in de regio in acht maanden tijd.

Foto 2

Een arbeidsmigrant staat boven op een kas bij het spannen van metaaldraden voor de constructie. Het aantal kassen in de ‘Sea of Plastic’ groeit nog dagelijks.

Foto 3

Een arbeidsmigrant uit Ghana verzameld oud ijzer na een brand in de Chabolas om te verkopen. 

Foto 4

Jonge Marokkaanse arbeidsmigranten wonen bij elkaar in een vervallen schuur op een stuk land van een boer. De keuken hebben ze eraan vastgemaakt met doeken aan de binnenkant voor isolatie.

Foto 5

Een grote ‘Chabola’ wijk in het ochtendlicht. Hier wonen waarschijnlijk meer dan 600 arbeidsmigranten in zelfgemaakte huisjes van plastic en hout.